ΗΛΙΚΙΑ | ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
0 – 6 μηνών |
v Τρομάζει με ήχους v Αναγνωρίζει ήχους v Εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι v Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους v Μιμείται ήχους v Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες v Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες v Χαμογελάει όταν του μιλάνε v Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν μουρμουρίζει |
7 – 12 μηνών |
v Καταλαβαίνει το ναι και το όχι v Καταλαβαίνει και αποκρίνεται στο όνομά του v Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους v Αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με συνηθισμένα αντικείμενα v Χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ήχων όταν μουρμουρίζει v Ακούει όταν του μιλάς v Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτες παραγωγές κοντινές στη γλώσσα του v Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1 – 3 λέξεων v Κατανοεί απλές εντολές |
13 – 18 μηνών |
v Χρησιμοποιεί πρότυπα επιτονισμού ενηλίκων v Επαναλαμβάνει και χρησιμοποιεί ακατάληπτη ομιλία v Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα v Ακολουθεί απλές εντολές v Αναγνωρίζει 1 με 3 μέρη του σώματος v Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις |
19 – 24 μηνών |
v Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά v Είναι περισσότερο κατανοητό στους ξένους v Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά και ρήματα και να χρησιμοποιεί αντωνυμίες v Απαντά στην ερώτηση «τι είναι αυτό;» v Γνωρίζει 5 μέρη του σώματος v Ονομάζει επακριβώς μερικά οικεία αντικείμενα v Μπορεί να ακούσει ιστορίες v Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις v Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή περισσότερων λέξεων |
2 – 3 ετών |
v Ο λόγος είναι σχεδόν καταληπτός v Καταλαβαίνει λίγες ποσοτικές έννοιες (ένα, πολλά) v Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα v Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους v Κατονομάζει εικόνες v Αναγνωρίζει μέρη του σώματος v Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά σε απλές ερωτήσεις v Ακούει μικρές ιστορίες και τραγούδια v Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις v Χρησιμοποιεί φράσεις 3 – 4 λέξεων, με Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο v Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ή 900 ή περισσότερων λέξεων v Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 έως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου) v Παρουσιάζει γραμματικά και συντακτικά λάθη v Καταλαβαίνει τα περισσότερα πράγματα από αυτά που λέγονται v Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά |
3 – 4 ετών |
v Ακολουθεί σύνθετες εντολές (2-3 παραγγέλματα) v Καταλαβαίνει αντίθετες έννοιες v Απαντά και κάνει απλές ερωτήσεις v Εκφράζει συναισθήματα v Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4-6 λέξεις v Καταλαβαίνει 1200 – 2000 λέξεις v Εκφραστικό λεξιλόγιο 800 -1500 λέξεις v Βελτιωμένη καταληπτότητα ομιλίας v Λιγότερα συντακτικά και γραμματικά λάθη v Χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες, χρόνους ρημάτων v Αντιλαμβάνεται τις έννοιες παρελθόν και μέλλον v Συμμετέχει σε συζητήσεις |
4 – 5 ετών |
v Καταλαβαίνει τους αριθμούς μέχρι το 3 v Αναγνωρίζει μέχρι 3 χρώματα v Καταλαβαίνει χωρικές έννοιες v Καταλαβαίνει πάνω από 2800 λέξεις v Εκφραστικό λεξιλόγιο 900 – 2000 λέξεις v Χρησιμοποιεί μεγαλύτερες προτάσεις 4 -8 λέξεων v Σωστή χρήση γραμματικής v Ακούει μια ιστορία και απαντά σε ερωτήσεις v Περιγράφει κάποιο νέο του v Αφηγείται ιστορία που άκουσε v Δίνει σύνθετες απαντήσεις v Γνωρίζει την χρήση αντικειμένων |
5 – 6 ετών |
v Γνωρίζει και ονομάζει χρώματα και σχήματα v Καταλαβαίνει περίπου 13000 λέξεις v Το λεξιλόγιό του αναπτύσσεται συνεχώς v Συμμετέχει σε διαλόγους v Μετράει μέχρι το 30. v Ακολουθεί οδηγίες σε παιχνίδια v Εκτελεί σύνθετες εντολές με 3 μέρη v Γνωρίζει τις μέρες της εβδομάδας v Χρησιμοποιεί κλίσεις και χρόνους ρημάτων (αόριστος, μέλλοντας) v Κάνει αντικατάσταση σε λίγα φωνήματα v Οι προτάσεις του είναι γραμματικά σωστές v Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες |
6 – 7 ετών |
v Ονομάζει κάποια γράμματα και αριθμούς v Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές v Μπορεί εύκολα να κάνει συζητήσεις v Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων v Χρησιμοποιεί προτάσεις 6 λέξεων περίπου v Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου v Απαγγέλει το αλφάβητο v Μετράει ως το 100 μηχανικά v Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια κατάλληλα v Κατανοεί και χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή |